Βάζουν ιδιώτες στο νερό της Πάτρας
Αντί της δημιουργίας μιας διαδημοτικής επιχείρησης, η οποία θα διαχειρίζεται το έργο και τους υδάτινους πόρους του φράγματος Πείρου – Παραπείρου, στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας σκέφτονται να οργανώσουν μια εταιρεία με τη συμμετοχή ιδιώτη
Του Δημήτρη Τερζή
Την ώρα που σε όλη την Ευρώπη διατυμπανίζεται ο χαρακτήρας του νερού ως δημόσιου αγαθού, την ώρα που στο Παρίσι επανέρχεται στην ευθύνη του δήμου το δίκτυο ύδρευσης το οποίο είχε ιδιωτικοποιηθεί από τις αρχές της δεκαετίας του ’90, την ώρα που δίνεται μάχη στη Θεσσαλονίκη για τη μη ιδιωτικοποίηση του νερού, στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας σκέφτονται σοβαρά τη συμμετοχή ιδιωτών και συγκεκριμένα του ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς στο νέο έργο του φράγματος Πείρου – Παραπείρου στην Αχαΐα.
Πρόκειται για ένα έργο το οποίο, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα δοθεί προς χρήση τον Μάιο και θα υδροδοτήσει την Πάτρα αλλά και ολόκληρη τη βορειοδυτική Αχαΐα.
Το έργο και η διαχείρισή του
Το συγκεκριμένο έργο βρίσκεται υπό κατασκευή εδώ και κάποια χρόνια με προϋπολογισμό 130 εκατ. ευρώ τα οποία προέρχονται από ευρωπαϊκούς πόρους. Από το 2006 που ξεκίνησε η κατασκευή του σημειώθηκαν αρκετές καθυστερήσεις και ήδη θα έπρεπε να έχει παραδοθεί. Με την αποπεράτωση του φράγματος θα δημιουργηθεί μια τεχνητή λίμνη που με τα νερά της θα κατακλύσει το χωριό Τόσκες το οποίο είναι ήδη ερημωμένο.
Το έργο θα καλύψει τρεις δήμους και περί τα 40 χωριά. Πρόκειται για τον Δήμο Πατρέων, τον Δήμο Ερυμάνθου και τον Δήμο Δυτικής Αχαΐας. Σύμφωνα με τη συνηθισμένη πρακτική άλλων περιπτώσεων, οι δήμοι πρότειναν εξ αρχής τη δημιουργία μιας διαδημοτικής επιχείρησης η οποία θα διαχειρίζεται το έργο.
Αυτή η πρόθεσή τους σκοντάφτει στα σχέδια της περιφέρειας και της αποκεντρωμένης διοίκησης οι οποίες έχουν κάτι διαφορετικό στο μυαλό τους. Παίρνοντας ως επιχείρημα το γεγονός ότι στην υδροδοτούμενη περιοχή περιλαμβάνεται και η Βιομηχανική Περιοχή της Πάτρας, το κράτος –μέσω της περιφέρειας και της αποκεντρωμένης διοίκησης– σκέφτεται τη δημιουργία μιας αναπτυξιακής εταιρείας που θα διαχειρίζεται το έργο, στο Δ.Σ. της οποίας θα μετέχει και ο φορέας διαχείρισης της ΒΙΠΕ Πάτρας που δεν είναι άλλος από την ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ.
Ωστόσο, από το 2001 που αποκρατικοποιήθηκε η ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ ανήκει στον όμιλο της Τράπεζας Πειραιώς. Η πρόταση λοιπόν που σκέφτονται να κάνουν η περιφέρεια και η διοίκηση στα αρμόδια υπουργεία είναι σ’ αυτή την αναπτυξιακή εταιρεία η ΒΙΠΕ Πάτρας να έχει ποσοστό 20%.
Για τον γ.γ. της αποκεντρωμένης διοίκησης Μ. Αγγελάκα δεν υπάρχει τίποτα κακό στην όλη διαδικασία καθώς, όπως λέει στην «Εφ.Συν.», «το 80% της αναπτυξιακής εταιρείας θα παραμείνει στους 3 εμπλεκόμενους δήμους, στην περιφέρεια και στην αποκεντρωμένη διοίκηση». Σύμφωνα με τον κ. Αγγελάκα, «είναι σωστό να υπάρχει εκπρόσωπος της ΒΙΠΕ στην εταιρεία διαχείρισης του έργου καθώς υπάρχουν περί τα 60 μεγάλα εργοστάσια στην περιοχή τα οποία χρησιμοποιούν το νερό και πληρώνουν γι’ αυτό».
Δημόσιο αγαθό
«Το νερό είναι δημόσιο αγαθό και δεν χωράνε ιδιώτες σε αυτό», απαντά ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στον νομό Βασίλης Χατζηλάμπρου. «Κανείς δεν εγγυάται το αμεταβίβαστο των μετοχών αυτής της αναπτυξιακής εταιρείας που σχεδιάζουν, ούτε κανείς μπορεί να αστειευτεί με το κράτος όταν το ΤΑΙΠΕΔ καραδοκεί στη γωνία έτοιμο να ιδιωτικοποιήσει τα πάντα».
«Δεν μπορεί να υπάρχει ανταγωνισμός στο νερό», δηλώνει απ’ την πλευρά του ο πρώην πρόεδρος της ΔΕΥΑΠ στην πόλη Νίκος Κοντοές. «Δεν μπορούμε να μιλάμε ούτε για εμπορευματοποίησή του ούτε για κερδοσκοπία πάνω σ’ αυτό. Από πότε ένας χρήστης του νερού –όπως είναι εν προκειμένω η ΒΙΠΕ– μπορεί να είναι και μέλος στο Δ.Σ. της εταιρείας που θα το διαχειρίζεται; Δεν πρόκειται για ένα έργο ιδιωτών εδώ, αλλά για ένα καθαρά δημόσιο έργο. Η ΔΕΥΑΠ έχει αποδείξει ότι μπορεί να διαχειριστεί τέτοια έργα, όπως και το κάνει χρόνια τώρα».
Η απάντηση που δίνει ο κ. Αγγελάκας έχει να κάνει με το κόστος συντήρησης του έργου το οποίο, πέραν του πρώτου χρόνου που θα το χειριστεί η κατασκευάστρια εταιρεία, υπολογίζεται κατ’ έτος σε περίπου 1 εκατ. ευρώ. «Το κράτος δεν έχει τόσα χρήματα με την υπάρχουσα κατάσταση. Πρέπει να σκεφτούμε τρόπους ώστε το έργο να καταστεί κερδοφόρο».
«Δεν μπορούμε να μιλάμε για κέρδη στο νερό που είναι αγαθό της κοινωνίας», σχολιάζει στην «Εφ.Συν.» ο Απ. Βανταράκης, αναπληρωτής καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών σε Εργαστήριο Υγιεινής. Ο κ. Βανταράκης είναι παράλληλα και ανεξάρτητος δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Πατρέων και πρωτοστάτησε μαζί με την επίσης δημοτική σύμβουλο Ηρα Κουρή στη διοργάνωση ενημερωτικής ημερίδας για το θέμα του φράγματος.
«Δεν μπορείς να κάνεις τον χρήστη συνέταιρο στην επιχείρηση. Φανταστείτε αν η εταιρεία αυτή έχει κέρδος από τη διαχείριση του νερού, αντίστοιχο ποσοστό θα λάβει και η ΒΙΠΕ από τα κέρδη. Εδώ μιλάμε για έναν φορέα που δεν έχει δώσει ούτε ένα ευρώ για το έργο. Αν λοιπόν η αναπτυξιακή εταιρεία που σχεδιάζουν έχει, π.χ., κέρδη 100.00 ευρώ τον χρόνο, τα 20.000 ευρώ πάνε στη ΒΙΠΕ, ξεκούραστα και δίχως κόστος. Ετσι θα έχουμε το παράδοξο ο καταναλωτής – πολίτης να πληρώνει το νερό που αγοράζει, σε αντίθεση με τη ΒΙΠΕ που όντας διαχειριστής του έργου θα βρίσκεται σε διαφορετικό καθεστώς καθώς ναι μεν θα καταναλώνει, αλλά θα πουλάει κιόλας νερό!».
Πρωτοτυπία
Η αλήθεια είναι ότι αυτό που μελετά η αποκεντρωμένη διοίκηση –η συμμετοχή ιδιώτη στη διαχείριση υδάτινων πόρων– γίνεται πρώτη φορά στην Ελλάδα. Η μέχρι τώρα εμπειρία έλεγε πως το νερό ελέγχεται από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η γειτονική Ηλεία, όπου πριν από μερικούς μήνες εγκαινιάστηκε η υδροδότηση των Δήμων Πύργου και Αρχαίας Ολυμπίας –και όλων των γειτονικών χωριών– και τη διαχείριση του έργου ανέλαβε ένας διαδημοτικός φορέας. Βέβαια στην Ηλεία δεν υπάρχει βιομηχανική περιοχή που να υδροδοτείται από το δίκτυο.
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών