"Τάσεις πειθαρχικής καταστολής στην υπηρεσιακή λειτουργία των Δημοσίων υπαλλήλων. Στόχοι - επιπτώσεις"

Κώστας Δροσόπουλος, Μηχανολόγος - Ηλεκτρολόγος Μηχανικός

Η ημερίδα αυτή, που διοργανώνεται από συνδικαλιστικούς φορείς εργαζομένων που εδρεύουν στην Πάτρα, δίνει μια καλή ευκαιρία συζήτησης σχετικά με το περιεχόμενο, τις στοχεύσεις και τις επιπτώσεις των νομοθετικών ρυθμίσεων για τους πειθαρχικούς κανόνες που αφορούν τη δραστηριότητα των δημοσίων υπαλλήλων.

Στοχεύσεις και επιπτώσεις που σχετίζονται με τη δραστηριότητα των δημοσίων υπαλλήλων στο πλαίσιο της υπηρεσίας τους αλλά και στην κοινωνία. Σχετίζονται με το κοινωνικοπολιτικό τοπίο που επικρατεί αλλά και με τις δρομολογημένες και υλοποιούμενες επιλογές στην οικονομία, στη διοίκηση, την πολιτική και συνδικαλιστική δράση. Σχετίζονται με τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιλογές της άρχουσας τάξης και των πολιτικών εκπροσώπων της.

Συνεπώς η σημερινή συζήτηση, δεν πρέπει να ιδωθεί μόνο ως μία ανάλυση – διευκρίνιση των νέων πειθαρχικών ρυθμίσεων για τους Δημοσίους Υπαλλήλους (ιδιαίτερα τα άρθρα 103-107 του υπαλληλικού κώδικα). Αυτές οι ρυθμίσεις προβάλλονται μεν  έντονα επικοινωνιακά γιατί στηρίζονται στην ανοχή ή αποδοχή  μέρους της κοινωνίας, είναι όμως αναγκαίες για το περαιτέρω στήσιμο όσο το δυνατόν περισσότερων υποτακτικών συνειδήσεων.

Πριν να επικεντρωθούμε στη λογική και στις επιπτώσεις των ρυθμίσεων στην υπηρεσιακή λειτουργία των δημοσίων υπαλλήλων, είναι ίσως απαραίτητο να παρατεθούν μερικές σκέψεις για τις δυο λέξεις που θα πολυακουστούν σήμερα {πειθαρχικό και δίκαιο}. Και αυτό, γιατί θα βοηθηθεί η διάλυση οποιωνδήποτε συγχύσεων, αυταπατών ή πλανημένων προσδοκιών. Ας τις δούμε ετυμολογικά και εννοιολογικά.

Πειθαρχώ: πείθομαι στις αρχές

Πειθαρχία: η υπακοή σε κανόνες που ρυθμίζουν τη συμπεριφορά και τη δράση των ατόμων ενός συνόλου και εξασφαλίζουν την τάξη

Πειθαρχία: μεταχείριση που διορθώνει ή τιμωρεί

Δίκαιο: εναρμόνιση με το σωστό και το νόμο

Δίκαιο: «Κανόνες ρύθμισης κοινωνικών ανταγωνιστικών σχέσεων», «ρύθμιση και έκφραση κοινωνικών σχέσεων» (ορισμοί από Αριστόβουλο Μάνεση). Και ακολουθεί η προτροπή του που ηθικά έχει αξία, κοινωνικά όμως δεν έχει εφαρμογή, όπως προκύπτει πολλαπλώς από την ιστορική μελέτη: {Ως δίκαιον όμως δεν πρέπει να λογίζεται απλά και μόνο το της καθεστηκυίας αρχής συμφέρον}.

Όταν λοιπόν αναφερόμαστε στο πειθαρχικό δίκαιο των δημοσίων υπαλλήλων, πρέπει να είναι σαφές ότι οι ρυθμίσεις του (που διαχρονικά ποικίλλουν) προκύπτουν κυρίως από το συνδυασμό διαφόρων συνιστωσών. Έτσι, οι νέες διατάξεις των άρθρων 103-107 του υπαλληλικού κώδικα αποτελούν την «στιγμιαία» συνισταμένη τους. Ας δούμε μια απλούστερη αντιστοίχιση αυτών με την τρέχουσα κατάσταση. 

Δεν αποτελούν δηλαδή οι νέες ρυθμίσεις κάποιες αυθαίρετες κατασκευές των κυβερνώντων. Αποτελούν επιστέγασμα και συνδυασμό των παραπάνω παραγόντων και πρέπει να εξετάζονται και κυρίως να αντιμετωπίζονται με αυτή την προσέγγιση.

Οι νέες διατάξεις και αξιολόγησή τους στον τομέα της υπηρεσιακής δραστηριότητας

Ας δούμε αναλυτικότερα κάποιες από τις διατάξεις του υπαλληλικού κώδικα που σχετίζονται με την αργία των Δ.Υ., όσον αφορά κυρίως την υπηρεσιακή δραστηριότητά τους, αφού οι άλλοι εισηγητές θα καλύψουν τους τομείς της κοινωνικής, συνδικαλιστικής και πολιτικής δραστηριότητας.

Η παράγραφος 1^ε του άρθρου 103 αναφέρει για την αυτοδίκαιη αργία:

1. Τίθεται αυτοδίκαια σε αργία:

ε) ο υπάλληλος ο οποίος έχει παραπεμφθεί στο αρμόδιο πειθαρχικό συμβούλιο για τα παραπτώματα των περιπτώσεων α', γ', δ', ε', θ', ι', ιδ', ιη', κγ', κδ', κζ' και κθ' του άρθρου 107….

Ενδεικτικά σημειώνουμε κάποια από αυτά:

α) πράξεις με τις οποίες εκδηλώνεται άρνηση αναγνώρισης του Συντάγματος ή έλλειψη αφοσίωσης στην Πατρίδα και τη Δημοκρατία,

γ) η παράβαση καθήκοντος κατά τον Ποινικό Κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους

ε) η αναξιοπρεπής ή ανάρμοστη ή ανάξια για υπάλληλο συμπεριφορά εντός ή εκτός υπηρεσίας

θ) η σοβαρή απείθεια

κθ) τα ειδικά πειθαρχικά παραπτώματα που ορίζονται στο στοιχείο α` της παραγράφου 4 του άρθρου 117 του παρόντος νόμου, όπου μεταξύ άλλων αναφέρονται γενικόλογα και τα αδικήματα της ανάρμοστης συμπεριφοράς προς τους πολίτες και της αδικαιολόγητης μη εξυπηρέτησής τους.

Και ακολουθεί αμέσως το άρθρο 104  του υπαλληλικού κώδικα που αναφέρεται στην ευχέρεια της διοίκησης για δυνητική αργία.

1. Αν συντρέχουν λόγοι δημόσιου συμφέροντος ή υπηρεσιακοί λόγοι μπορεί να τεθεί σε αργία ο υπάλληλος κατά του οποίου: α) έχει ασκηθεί πειθαρχική δίωξη για οποιοδήποτε πειθαρχικό παράπτωμα, με την επιφύλαξη των περιπτώσεων της παραγράφου 1 περίπτωση ε' του προηγούμενου άρθρου, για τις οποίες επιβάλλεται αυτοδίκαιη αργία. 

Στην παράγραφο 4 του άρθρου αυτού, τονίζεται ρητά  ότι: Η δυνητική αργία επιβάλλεται από τον οικείο Υπουργό ή το ανώτατο μονομελές όργανο διοίκησης ή τον πρόεδρο του συλλογικού οργάνου διοίκησης. Η πράξη εκδίδεται μετά από γνωμοδότηση του πειθαρχικού συμβουλίου. Σε περίπτωση που το πειθαρχικό συμβούλιο δεν γνωμοδοτήσει μέσα σε 30 ημέρες η απόφαση για τη θέση του υπαλλήλου σε αργία εκδίδεται και χωρίς γνωμοδότηση.

Από την αναφορά μερικών βασικών διατάξεων των άρθρων 103-107 του υπαλληλικού κώδικα προκύπτει ότι οι Δ.Υ. βρίσκονται πολύ εύκολα εκτεθειμένοι σε διαδικασίες αυτοδίκαιης ή δυνητικής αργίας. Διαδικασίες όπως δικαστική παραπομπή για παράβαση καθήκοντος κατά τον Ποινικό Κώδικα ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους και παραπομπή σε πειθαρχικό συμβούλιο για αναξιοπρεπή ή ανάρμοστη ή ανάξια για υπάλληλο συμπεριφορά εντός υπηρεσίας, για σοβαρή απείθεια, για ανάρμοστη συμπεριφορά προς τους πολίτες και αδικαιολόγητη μη εξυπηρέτησή τους, επιφέρουν αυτοδίκαιη αργία και μπορούν να απαγγελθούν αρκετά εύκολα σε δικαίους και αδίκους. 

Επίσης για οποιοδήποτε πειθαρχικό παράπτωμα μπορεί να επιβάλλεται η ποινή της δυνητικής αργίας με απλή γνωμοδότηση του πειθαρχικού συμβουλίου ή χωρίς αυτή αν παρέλθουν 30 ημέρες.

Όχημα όλων αυτών θα είναι φυσικά είτε αυθαίρετοι και αυταρχικοί υπηρεσιακοί και πολιτικοί προϊστάμενοι είτε το δικαστικό σύστημα που δίνει συνήθως διαπιστευτήρια πλήρους προσαρμογής στο ρόλο του είτε κάποιες «ανεξάρτητες» αρχές.

Το νομικό και πολιτικό υπόβαθρο των ρυθμίσεων

Οι βασικές νομοθετικές διατάξεις που διαμόρφωσαν το νέο τοπίο του πειθαρχικού δικαίου είναι οι Ν.4057/2012 και Ν.4093/2012 και, με μικρής εμβέλειας συμπληρωματικές παρεμβάσεις, ο Ν.4111/2013.

Ο Ν.4057/2012 δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της κυβερνήσεως στις 14-3-2012 στο πλαίσιο της τακτής επισκόπησης των μνημονιακών δεσμεύσεων και υποχρεώσεων της κυβέρνησης Παπαδήμου (ΠΑ.ΣΟ.Κ. – Ν.Δ.) απέναντι στην τρόικα της Ε.Ε. – Ε.Κ.Τ. – Δ.Ν.Τ.

Ο Ν.4093/2012 δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της κυβερνήσεως στις 12-11-2012 στο πλαίσιο της τακτής επισκόπησης των μνημονιακών δεσμεύσεων και υποχρεώσεων της τρικομματικής κυβέρνησης  (Ν.Δ. - ΠΑ.ΣΟ.Κ. – ΔΗΜ.ΑΡ.) απέναντι στην τρόικα της Ε.Ε. – Ε.Κ.Τ. – Δ.Ν.Τ.

Αποτελούν υλοποίηση των σχεδιασμών για τη δημόσια διοίκηση και το δημόσιο τομέα που πρωτοαναφέρονται στο Μνημόνιο του 2010. Η επισήμανση αυτή γίνεται για να μην υπάρχει η ελάχιστη αμφιβολία για την πηγή των σχεδιασμών αυτών.

Ας μην ξεχνάμε (για να μπορούμε να ερμηνεύουμε σωστά) ότι βασικοί εφαρμοζόμενοι άξονες της πολιτικής της Ε.Ε. είναι η επιτάχυνση ιδιωτικοποίησης πολλών λειτουργιών του Δημοσίου (υποδομές, καθαριότητα, ύδρευση, αποχέτευση, βιολογικοί κ.λ.π.), η εκποίηση και εμπορευματοποίηση της δημόσιας περιουσίας, οι  απολύσεις  ή  μειώσεις  μισθών  και  η  επιβολή  σκληρών  εργασιακών  συνθηκών. 

Οι στοχεύσεις  και τα επιχειρήματά τους

Τονίσαμε ότι το νέο πειθαρχικό δίκαιο δεν είναι μια αυθαίρετη κατασκευή. Είναι στοιχείο του ισόπλευρου τριγώνου με κορυφές τον αυταρχισμό, την τρομοκράτηση και την καταστολή. Όταν σκοπεύουν, με αποφασιστικότητα και ταχύτητα, να υλοποιήσουν την πολιτική της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης των μνημονίων χρειάζονται και τα αντίστοιχα όπλα στην νομοθετική και πολιτική φαρέτρα τους. Οι ονομαζόμενες «μεταρρυθμίσεις» στο δημόσιο, που φυσικά δεν γιατρεύουν προβληματικούς τομείς του, έχουν συστατικό στοιχείο απολύσεις προσωπικού και αναδιαρθρώσεις για την αύξηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου.

Συνεπακόλουθα απαιτούν μειωμένες αντιστάσεις, υπαλλήλους ψοφοδεείς και συκοφαντημένους, κλίμα ανασφάλειας και υποταγής. Απειλούμενες  ή υπαρκτές διώξεις καθοδηγούμενες από πολιτικά ή οικονομικά συμφέροντα είναι  εργαλείο που ήδη χρησιμοποιείται. Φυσικά είναι σίγουρο ότι η έκταση της χρησιμοποίησής του εξαρτάται και από τις αντιδράσεις.

Ένα βασικό επιχείρημα που χρησιμοποιείται από την κυβέρνηση και τα μέσα αναπαραγωγής της φωνής των αφεντικών είναι ότι απαιτείται πλέον να χτυπηθεί αμείλικτα η μάστιγα της διαφθοράς και των επίορκων. Είναι φυσικά γεγονός ότι, η ασφυκτική επικράτηση σε πολιτικό επίπεδο των αντιλήψεων της αγοράς, της μετατροπής των ιδεών και των ανθρώπων σε «προϊόντα», έχει επιδράσει αρνητικά και στη συνείδηση πολλών ατόμων με αποτέλεσμα ένα σημαντικό τμήμα να έχει εμπλακεί σε πλοκάμια υποταγής ή διαπλοκής.

Το επιχείρημα αυτό, που έχει υπαρκτή βάση, καλλιεργείται επικοινωνιακά για πολλά χρόνια και έχει αρκετή αποδοχή από στρώματα της κοινωνίας.  Το κωμικοτραγικό είναι όμως ότι, αυτοί που το διακηρύσσουν και γενικότερα οι διαπρύσιοι κήρυκές του, είναι αυτοί που πολιτικά και ιδεολογικά το στηρίζουν. Αξιοποιούν μεθόδους της κοινωνικής ψυχολογίας στρέφοντας ομάδες πολιτών εναντίον άλλων ομάδων.

Πρέπει με σαφήνεια να τονίσω ότι φαινόμενα συναλλαγής δημοσίων υπαλλήλων με πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα είναι πολλά και αρκετά έχουν δημοσιοποιηθεί. Η τακτική πολλών κοινωνικών φορέων, καθεστωτικών συνδικαλιστών κ.λ.π. που αναμασούν την καραμέλα του «μεμονωμένου γεγονότος» είναι από υποκριτική έως γελοία.

Ο Δημόσιος τομέας αποτελεί, στο καπιταλιστικό σύστημα, μοχλό προώθησης και κάλυψης ιδιωτικών συμφερόντων. Αυτό γίνεται είτε με την εκχώρηση προσοδοφόρων φιλέτων του δημοσίου (περιουσιακά στοιχεία, αρμοδιότητες) είτε με δωρεάν επιχορηγήσεις ή σκανδαλώδεις δανειοδοτήσεις είτε με χαριστικές αναθέσεις και πλημμελή παρακολούθηση έργων. Αυτή η μορφή σύζευξης γεννά μοιραία και καθεστώς διαφθοράς που γιγαντώνεται όσο τα οικονομικά συμφέροντα μεγαλώνουν και όσο ο δημόσιος τομέας απορρίπτει θεσμούς και ανθρώπους που αντιστέκονται. 

Αυτή είναι η γενεσιουργός αιτία του προβλήματος. Και όσο δεν αντιμετωπίζεται αυτή, είναι σίγουρο ότι ελάχιστα βήματα θα γίνονται. Η υποκρισία του πολιτικοοικονομικού συστήματος είναι ότι αφενός λειτουργεί με αυτή την αρχή, επιλέγει κατά κανόνα μορφές οργάνωσης και στελέχη που εξυπηρετούν αυτές τις αντιλήψεις και απομονώνει (όσο μπορεί) αντίθετες φωνές, αφετέρου ισχυρίζεται ότι επιδιώκει τη θεραπεία των κακοήθων δυσπλασιών που αναπαράγει.

Το έργο «κυνήγι επίορκων», που ήδη έχει αρχίσει να προβάλλεται, δεν θα έχει βασικούς πρωταγωνιστές τους διεφθαρμένους υπαλλήλους. Θα παίζουν και αυτοί φυσικά κάποιο ρόλο κομπάρσου αλλά οι περισσότεροι δεν θα συμμετέχουν στο καστ. Εκείνοι που κινδυνεύουν να είναι πρωταγωνιστές, χωρίς τη θέλησή τους, είναι αυτοί που αντιστέκονται στις απαιτήσεις πολιτικών ηγεσιών και οικονομικών διασυνδέσεων.

Κρίσιμες υπηρεσιακές λειτουργίες - Κάποια παραδείγματα

Λόγω γνώσης και εμπειρίας από το χώρο των Δημοσίων Τεχνικών υπηρεσιών, θα αναφερθώ σε μερικούς τομείς δραστηριοτήτων που οι αποφάσεις των υπαλλήλων έχουν σοβαρές επιπτώσεις.

Οι τεχνικοί Δ.Υ. ασχολούνται με διαδικασίες ανάθεσης μελετών και έργων, επίβλεψη και παρακολούθηση αυτών, εργασίες συντήρησης οδικού δικτύου, έκδοση περιβαλλοντικών όρων δημοσίων και ιδιωτικών έργων, επενδύσεις σε ευαίσθητες οικολογικά περιοχές, πολεοδομικές διατάξεις και οικοδομικές άδειες, επιλογές και χρηματοδοτήσεις ιδιωτικών επενδύσεων κ.λ.π.

Φυσικά ανάλογες κρίσιμες αρμοδιότητες υπάρχουν και στους υπαλλήλους των δασικών υπηρεσιών, των οικονομικών υπηρεσιών κ.λ.π.

Είναι προφανές ότι οι αποφάσεις τους μπορεί να επηρεάσουν σκοπιμότητες και σχεδιασμούς πολιτικών και οικονομικών παραγόντων. Μπορεί να βρεθούν και στη μέση συγκρούσεων των παραπάνω παραγόντων. Μπορεί να βρεθούν υπόλογοι με στημένες κατηγορίες.

Επιπλέον, η ύπαρξη πολλών ασαφών νομοθετικών διατάξεων καθώς και η ολοένα αυξανόμενη μείωση χρηματοδοτήσεων επιφέρει σοβαρούς κινδύνους έκθεσης σε μηνύσεις, παραπομπές, αγωγές κ.λ.π. Έτσι με τις ισχύουσες σήμερα νέες πειθαρχικές διατάξεις ανοίγονται πλέον πολλές δίοδοι για αυτοδίκαιη ή δυνητική αργία. Όσον αφορά το τεκμήριο της αθωότητας, αυτό προσωρινά καταργείται.

Επιγραμματικά, θα αναφερθούμε σε κάποιες πρόσφατες παραπομπές:

• Στη Θεσσαλονίκη, καταδικάστηκαν πρωτόδικα δυο Μηχανικοί Δ.Υ. (ο ένας είναι Πρόεδρος των Μηχανικών Δ.Υ.) που εφαρμόζοντας διατάξεις της νομοθεσίας που προβλέπουν διερεύνηση αναγκαιότητας πράξης τακτοποίησης σε οικόπεδο ιδιώτη γειτνιάζον με δημόσια περιουσία, βρέθηκαν κατηγορούμενοι μετά από μήνυσή του (σχετική καταγγελία έχει γίνει από την Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ./Κεντρικής Μακεδονίας). Φυσικά άνοιξε ο δρόμος της αργίας.

•  Στην Αιτωλοακαρνανία, Μηχανικός Δ.Υ. παραπέμπεται ως κατηγορούμενος για ψευδή βεβαίωση τοπογραφικού διαγράμματος μετά από μήνυση ιδιώτη (συνηθισμένα φαινόμενα σε περιπτώσεις συγκρούσεων αντιτιθέμενων συμφερόντων). Πριν ακόμα εκδικαστεί η υπόθεση, ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης, με έγγραφό του στην υπηρεσία του κατηγορουμένου ζητά την ενεργοποίηση διαδικασίας αυτοδίκαιης αργίας, χωρίς αναφορά και στο είδος του ποινικού παραπτώματος.

•  Στην Αργολίδα παραπέμφθηκαν σε δίκη 6 τεχνικοί Δ.Υ. που έχουν υποστεί για πολλά χρόνια μηνύσεις από μεγαλοϊδιοκτήτη για διοικητικές πράξεις των υπηρεσιών τους  και γνωματεύσεις των ιδίων (σχετική καταγγελία έχει γίνει από 30 μηχανικούς της περιοχής, την Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ. Κεντρικής και Νότιας Πελοποννήσου και την Π.Ο. Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ.). 

•  Στην Περιφέρεια Αττικής τέθηκαν σε αυτοδίκαιη αργία τεχνικοί υπάλληλοι που ενεπλάκησαν ως Διευθύνουσα Υπηρεσία σε υπόθεση διάλυσης εργολαβίας που αποφασίστηκε αναρμοδίως από την Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας.

Η στάση των υπαλλήλων και του συνδικαλιστικού κινήματος

Με αυτά τα δεδομένα είναι σαφές ότι οι αντιδράσεις των εργαζομένων στο Δημόσιο είναι υπόθεση που δεν αφορά μόνο τον χώρο της διοίκησης. Αφορά όλο το λαϊκό κίνημα και τους συμμετέχοντες σε αυτό. Η λογική υποταγής και εξανδραποδισμού οδηγεί όχι μόνο σε απώλεια κεκτημένων και ήττες κοινωνικοοικονομικού χαρακτήρα αλλά υπονομεύει το μέλλον και σηματοδοτεί αντιδημοκρατικές συμπεριφορές στη συνείδηση των πολιτών αλλά και στο πολιτικό σύστημα (πολλά παραδείγματα από την Ευρώπη του 20^ου αιώνα).

Η αντίδραση δεν μπορεί να γίνεται με συνδικαλιστικές συνταγές τύπου Γ.Σ.Ε.Ε. – Α.Δ.Ε.Δ.Υ. και των κλώνων τους, κάθε μορφής, σε όλη τη χώρα. Και αυτό γιατί η λογική τους είναι αυτή που ανέχθηκε ή συμμάχησε με την κακοδιοίκηση και επέτρεψε πολλές φορές τη δημιουργία εκμαυλισμένων συνειδήσεων σε ηγεσία και βάση. Ελπίζω ότι αυτή η διαπίστωση θα γίνει ευρύτερα αποδεκτή στο άμεσο μέλλον.

• Κορμός του κινήματος αντίδρασης της κοινωνίας μπορεί να είναι αυτοί που:

•  Έχουν πολιτικά και ιδεολογικά σταθερή στάση απέναντι στο σημερινό άδικο κοινωνικό σύστημα.

•  Από αξιοπρέπεια δεν δέχονται την επικράτηση της συναλλαγής και της μετριότητας.

•  Δεν είναι «ΣΥΓΚΑΤΑΝΕΥΣΙΦΑΓΟΙ» (προσδιορισμός του Θηβαίου φιλόσοφου Κράτη , 4^ος αι. Π.Χ., για αυτούς που τρέφονται με το να λένε σε όλα ΝΑΙ).

•  Θεωρούν ότι το Δημόσιο αποτελεί αποκλειστικά κοινωνικό αγαθό, μη επιδεχόμενο αντιμετώπισης εμπορεύματος.

Επίλογος

Θα κλείσω την εισήγησή μου αυτή με ένα μικρό απόσπασμα αφιερωμένο στους συναδέλφους μας που έχουν εισέλθει σε διαδικασίες αυτοδίκαιης ή δυνητικής αργίας λόγω της συμμετοχής τους σε κοινωνικούς αγώνες για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και όλου του λαού.

Είναι ένα υποστηρικτικό δημοσίευμα στο περιοδικό «Φιλική Εταιρεία» τον Μάρτιο του 1925 (πηγή το βιβλίο του Ηρακλή Κακαβάνη «Ο άγνωστος Βάρναλης»), με αφορμή την εξάμηνη παύση του Κώστα Βάρναλη που οδήγησε ακολούθως και στην παραίτησή του. Να θυμηθούμε επίσης ότι δίωξη με μετάθεση για τη συνδικαλιστική δραστηριότητά του είχε υποστεί και ο Καρυωτάκης ως δημόσιος υπάλληλος, μόνο που αυτή ήταν που, μεταξύ άλλων, οδήγησε στην αυτοκτονία του.

«Το Έντιμο Εκπαιδευτικό Συμβούλιο, μια από τις πολλές ηθικές ανεμοδούρες της ελληνικής πατρίδας, έπαψε αυτές τις ημέρες τον καθηγητή κ. Βάρναλη. Λόγο υπηρεσιακό για να τον πάψει δεν είχε. Ο Βάρναλης δίνει μιαν ορισμένη εργασία στο κράτος. Γι’ αυτή την εργασία μισθοδοτείται, κάνει ως καθηγητής το καθήκον του και πάνω σε αυτό δεν μπόρεσαν να του βρουν τίποτα. Ο Βάρναλης είναι και σκεπτόμενος άνθρωπος. Αντίς να περιοριστεί στο καβούκι της διδασκαλίας του συνταχτικού και της γραμματικής, συγκινήθηκε κι’ από τα μεγάλα προβλήματα που κρατούν σε αγωνία τη παγκόσμια διανόηση, κ’ ηύρε πως δε μπορεί να’ ναι ικανοποιημένος από τη σημερινή κατάσταση των πραγμάτων».

Όλοι γνωρίζουμε τη θέση σήμερα στην ιστορία και στη συνείδηση του λαού και του Βάρναλη και των πειθαρχικών ελεγκτών του.

11 Ιουνίου 2013